Klimaatlokaal
Omdat het Klimaatlandschap voor iedereen belangrijk is, organiseerden we op dinsdag 27 mei het Klimaatlokaal. Er kwamen ongeveer 75 inwoners op af. De helft daarvan schoof aan bij de verschillende presentaties. De overige belangstellenden maakten gebruik van het kennisplein en stelden vragen aan de experts over energiebesparing, subsidies, biodiversiteit en duurzame energie. Hieronder blikken we terug op de presentaties.
Presentatie Klimaatlandschap
Gemeente Waadhoeke gaf uitleg over het idee van het Klimaatlandschap en waarom dit belangrijk is. Je kunt het basisverhaal ook lezen op de pagina ‘Wat is het klimaatlandschap’.
Waarom een Klimaatlandschap
Op dit moment wekken we 15% van de energie die we als gemeente nodig hebben duurzaam op. Dat moet 100% worden. Daarom is er in de afgelopen jaren binnen een straal van 4 kilometer rond het onderstation in Herbaijum gezocht naar geschikte plekken. De locatie onder de kassen bij Sexbierum is gunstig, omdat er al een windpark is en de gemeente er grond bezit. Ook is hier vraag naar energie.
We willen dit gebied gebruiken voor het opwekken van energie en voor gemeentelijke en maatschappelijk thema’s zoals meer natuur, opvang van regenwater en recreatie. Hoe dit eruit komt te zien, hangt af van wie er mee wil doen en hoeveel geld er is. Meer natuur betekent minder opbrengst. We onderzoeken daarom nu wat er kan en wie hier aan mee willen doen. Er is nog onderzoek nodig naar financiering, omgeving, natuur en regels. Het is een ingewikkelde puzzel die we met elkaar leggen.
Samenwerken
We hebben gesproken met grondeigenaren, energiecoöperaties, andere overheden en natuurorganisaties. Dat is nodig om in de volgende fase concreet te kunnen laten zien hoe het er uit kan gaan zien. Op 3 juli beslist de gemeenteraad over het vervolg. Daarna praten we ook weer met de dorpsbelangen en zorgen we ervoor dat je als inwoner mee kunnen denken en doen.
Zelf profiteren van de opbrengst: lokaal eigendom
Meedoen en profiteren in het Klimaatlandschap zijn belangrijke thema’s. Je kunt als inwoner of ondernemer meedenken en meepraten over plannen (procesparticipatie), maar ook financieel meedoen en profiteren van projecten (financiële participatie).
Om dit te bereiken staat in de duurzaamheidsagenda van Waadhoeke dat we bij grote energieprojecten minstens 60% lokaal eigendom willen bereiken. Maar wat betekent dat eigenlijk?
Meedoen én profiteren
Lokaal eigendom is een vorm van participatie waarbij je samen met anderen – voor een deel of helemaal– eigenaar bent van een project voor schone energie. Je hebt daardoor invloed op het project én deelt mee in de opbrengst. Het betekent dat je als inwoner, ondernemer of lokale organisatie samen, - voor een deel of helemaal - eigenaar bent van projecten voor schone energie. Zo blijven de opbrengsten van het project zoveel mogelijk in de eigen gemeente. Wat niet via lokaal eigendom geregeld kan worden, komt in handen van andere, vaak commerciële, partijen.
Voor iedereen die lokaal is
Lokaal eigendom is alleen mogelijk via één of meerdere collectieven, dit zijn groepen die openstaan voor iedereen. Iedereen die meedoet, heeft daarbij een gelijke stem. Het collectief beslist mee over het project en draagt het risico. Als inwoner, lokaal bedrijf, ondernemer, buurtvereniging, dorpsbelang, energiecoöperatie of overheid – in de omgeving van het project - kun je je verenigen in een collectief en zo meedoen.
Samen keuzes maken
Hoe we lokaal eigendom kunnen organiseren, wordt steeds duidelijker. We onderzoeken wat omwonenden belangrijk vinden. En we praten we met partijen die het lokale eigendom willen vormgeving door het opzetten van een collectief.
Presentatie Energietuin Assen
Tom Verloop vertelde over Energietuin Assen. Hij is een van de initiatiefnemers. Energietuin Assen is een locatie in Nederland waar energie en natuur wordt gecombineerd. Deze energietuin kan een bron van inspiratie zijn. De presentatie vond plaats aan de hand van vragen van een interviewer en het publiek aan Tom. Op de pagina Klimaatlandschap op de website van gemeente Waadhoeke zijn drie verschillende interviews met Tom Verloop te lezen.
- Interview Tom Verloop 1: Een energietuin waar alles groeit
- Interview Tom Verloop 2: De energietuin die teruggeeft aan de natuur
- Interview Tom Verloop 3: Lokaal eigendom
Energieopwekking en nieuwe ontwikkelingen
Tanju Ozel, van het bedrijf Fluentblue, gaf een presentatie over hoe we in de toekomst energie kunnen opwekken en gebruiken.
Waarom is dit belangrijk?
Nederland moet minder afhankelijk worden van andere landen voor energie. Daarom is het belangrijk om lokaal energie op te wekken én te gebruiken. Dat maakt de energievoorziening zekerder, robuuster en goedkoper. Ook krijgen inwoners dan meer zeggenschap. Gemeenten spelen een belangrijke rol in deze verandering.
Niet alleen het net uitbreiden
Nederland heeft een goed energienet, maar het is overvol. Netcongestie (drukte of filevorming op het net) zorgt nu al voor storingen en een rem op de duurzaamheidsdoelstelling en de economische groei. Het is nodig om het net uit te breiden, maar ook om slimmer met energie om te gaan.
Slim gebruik en opslag
Het gebruik van het energienet lijkt op onze files op de snelweg: soms is het te druk, soms is er bijna niemand. Door energie lokaal op te slaan en op een ander moment te gebruiken, kunnen we het net slimmer maken. Denk aan warmtepompen of boilers die op de juiste tijd aan gaan.
Energie van en voor ons allemaal
Lokaal opwekken en gebruiken maakt het energiesysteem eerlijker. De nieuwe Energiewet geeft mensen en lokale overheden meer invloed, bijvoorbeeld door energie te delen of zelf te kiezen waar je energie vandaan komt. Maar dit werkt alleen als er genoeg netcapaciteit is, goede informatie beschikbaar is en overheden en bedrijven echt luisteren naar de inwoners.